Yaşamakta olduğumuz teknoloji çağının içerisinde artık neredeyse herkesin sosyal medya hesabı kullandığını görmekteyiz. Sosyal medya kullanımının zaman içinde artmasıyla ve teknolojinin hızla gelişmesiyle günümüzde her alanda farklı etkiler meydana gelmektedir. Kişilerin birbiriyle etkileşimi farklı bir boyut kazanmakta, iletişim artık daha kolay sağlanabilmektedir.
Kişiler bazen sosyal medya üzerinde sonuçlarını düşünmeden veya düşünse de kendisine bir şekilde ulaşılamayacağı fikriyatı ile hareket edebilmektedir. Husumet beslenen kişilere, görünüşü, dini, dili, ırkı fikri beğenilmeyen kişilere hakaret edebilmek bu mecralarda daha basit hale gelmiştir.
Sosyal medya üzerinden hakaret suçunu işleyen kişiler genel olarak bu mecralardan yazdıklarının hakaret suçu oluşturmayacağını düşünerek hareket etmektedirler. Ancak böylece insanlar farkına dahi varmadan suç işlemiş olmaktadırlar
Hakaret Suçu Nedir?
5237 Sayılı Türk Ceza Kanununda düzenlenen 125. Madde şu şekildedir.
Hakaret
Madde 125- (1) Bir kimseye onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek nitelikte somut bir fiil veya olgu isnat eden (...) (1) veya sövmek suretiyle bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığına saldıran kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır. Mağdurun gıyabında hakaretin cezalandırılabilmesi için fiilin en az üç kişiyle ihtilat ederek işlenmesi gerekir.
(2) Fiilin, mağduru muhatap alan sesli, yazılı veya görüntülü bir iletiyle işlenmesi halinde, yukarıdaki fıkrada belirtilen cezaya hükmolunur.
…
(4) Hakaretin alenen işlenmesi halinde ceza altıda biri oranında artırılır.”
Hakaret suçu bir kimsenin onur, şeref ve saygınlığını rencide edecek nitelikte fiil veya olgu isnat etmek veya o kişiye aynı amaçlar ile sövmek suretiyle işlenmektedir. Hakaret huzurda veya gıyapta gerçekleştirilebilir. Kişileri hedef alan mektup, telgraf, telefon vb. araçlar ile yapılmak suretiyle edilen hakaret de huzurda hakaret suçuna vücut verir. Dolayısıyla sosyal medya üzerinden, telefondan, mesajdan, aramadan gerçekleşmesi halinde de hakaret suçu oluşmaktadır.
Basit nitelikteki hakaret suçunun zamanaşımı süresi 6 Aydır. Hakaretin ve hakaret edenin öğrenilmesinden itibaren 6 ay içinde şikayet hakkının kullanılması gerekmektedir.
Nitelikli hakarette ise bir zamanaşımı süresi yoktur.
Sosyal Medya Üzerinde Hakaret Edilmesinin Sonuçları Nelerdir?
Türk Ceza Kanunun 125 maddesi “Fiilin, mağduru muhatap alan sesli, yazılı veya görüntülü bir iletiyle işlenmesi halinde, yukarıdaki fıkrada belirtilen cezaya hükmolunur. Şeklinde düzenlenmiştir. Buna göre sesli, yazılı, görüntülü araçlar ile bu suçun işlenmesi halinde ilk fıkra hükmüne göre cezalandırılacağı belirtilmiştir. Yukarıda da bahsettiğimiz üzere huzurda hakaret suçu bu şekilde de oluşmaktadır.
Aleniyet Unsurunun Etkisi Nedir?
Türk Ceza Kanununun 125/4. Maddesi “Hakaretin alenen işlenmesi halinde ceza altıda biri oranında artırılır şeklinde düzenlenmiştir. Buna göre söz konusu hakaret eyleminin aleni bir şekilde yapılmış olması cezanın artırılmasına sebep olan bir unsurdur. Ceza altıda bir oranında artırılacaktır. Aleniyet unsurunun oluşmadığı hallerde ilgili hükümden ceza verilmesi yasaya aykırılık teşkil edecektir, önemle dikkat edilmesi gereken bir husustur.
Aleniyet anlamındaki ölçüt esasen hakaret eyleminin yayınlandığı mecrada birden fazla kişi tarafından ulaşılabilir, algılanabilir nitelik taşımasıdır. Yani çok sayıda kişinin öğrenmesi gereken bir fiil söz konusu olmalıdır.
· Facebook sitesinde fotoğraflara yapılan hakaret içerikli yorumlar
· Facebook sitesinde paylaşılan hakaret içerikli durumlar
· Twitter sitesinde atılan hakaret içerikli tweetler
· Instagram uygulamasında paylaşılan hakaret içerikli gönderiler, hikayeler ve benzeri durumlarda aleniyet unsuru oluşmaktadır ve TCK 125/4 maddesi gereği cezada artırıma gidilmektedir.
Cumhurbaşkanına Hakaret Suçunun Sosyal Medya Üzerinden İşlenmesi Durumunda Ne Olur?
Cumhurbaşkanına hakaret suçu 5237 sayılı Türk Ceza Kanununun 299. Maddesinde düzenlenmiştir.
Cumhurbaşkanına hakaret
Madde 299- (1) Cumhurbaşkanına hakaret eden kişi, bir yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
(2) Suçun alenen işlenmesi hâlinde, verilecek ceza altıda biri oranında artırılır.
(3) Bu suçtan dolayı kovuşturma yapılması, Adalet Bakanının iznine bağlıdır.”
Cumhurbaşkanına hakaret suçunun sosyal medya üzerinden aleniyet oluşturacak bir şekilde işlenmesi halinde, m 299/2 gereği hükmedilecek cezanın 1/6 oranında artırılması öngörülmüştür.
Yargıtay Karaları
Sanığın, twitter adlı sosyal paylaşım sitesinde diğer sanık tarafından paylaşılan tweeti retweetlediğinin, kendi ikrarı ile de sabit olması karşısında, kamu görevlisine görevinden dolayı zincirleme şekilde hakaret suçunun unsurları itibariyle oluştuğu gözetilmeden, sanığın mahkumiyeti yerine beraat kararı verilmesi, bozma nedenidir (Yargıtay 18. Ceza Dairesi 2015/10377 E. , 2015/12777 K.).
Sanığın sosyal paylaşım sitesi üzerinden arasında husumet bulunan katılana yönelik “Şu an ki vaziyetin şerefsizliğin önünde gidiyor, bu yaptığın görülmemiş şerefsizlik” şeklinde mesaj yazmak suretiyle hakaret ettiği, katılandan kaynaklanan herhangi bir haksız hareketin tespit edilemediği Yerel Mahkemece kabul olunmuştur.
Sosyal paylaşım sitesi üzerinden yapılan suça konu paylaşımın herkes tarafından görülebilir olup olmadığı araştırılarak, sonucuna göre 5237 sayılı Kanun’un 125 inci maddesinin dördüncü fıkrasının uygulanıp uygulanmayacağının belirlenmemesi, bozma nedenidir (Yargıtay 4. Ceza Dairesi 2021/20142 E. , 2024/550 K.).
Sosyal Medya Üzerinden Hakaret Suçu Hakkında
Daha fazla bilgi almak için :
Av. Beste Sanem ÇORBACIOĞLU
+90 538 090 91 39
コメント